Rijbewijs

Actueel: De rijbewijskeuring bij autisme verdwijnt naar verwachting op 1 januari 2026

Iedereen die zijn rijexamen wil aanvragen moet een gezondheidsverklaring invullen van het Centraal Bureau voor de Rijvaardigheid (CBR). Ook als je 75 jaar of ouder bent en je rijbewijs wil verlengen, moet je zo’n gezondheidsverklaring invullen. Hierin wordt onder meer gevraagd of er ooit een autismediagnose is vastgesteld. Als je hier ‘ja’ op antwoordt, krijg je te maken met extra onderzoek(en). 

Verplichte medische keuring

Dankzij het laatste Gezondheidsraad-advies is de standaard verplichte extra rijtest voor iedere kandidaat-bestuurder met autisme verdwenen. De grootste drempel bestaat echter nog altijd: de verplichte medische keuring. Iedereen met de diagnose autisme die voor het eerst zijn rijbewijs wil behalen, moet deze keuring ondergaan. Dat wil zeggen: iedereen die ‘ja’ invult bij vraag 15 van de CBR-Gezondheidsverklaring. Die luidt: Heeft een arts bij u autisme of een vorm daarvan vastgesteld, zoals PDD-NOS, McDD of Asperger?

Geen wetenschappelijke grond

Veel mensen met autisme vragen zich af waarom deze keuring nodig is. Wetenschappelijk bewijs dat autisme voor meer risico’s zorgt in het verkeer ontbreekt. Letterlijk staat er in het meest recente adviesrapport van de Gezondheidsraad (2021): ‘Er zijn geen concrete gegevens bekend over de invloed van ASS op de verkeersveiligheid en of de verkeersveiligheid verbetert door bepaalde mensen met ASS niet als bestuurder toe te laten tot het verkeer.’

Zelfs het nut van de keuring wordt in het rapport in twijfel getrokken: ‘Er zijn geen wetenschappelijke gegevens gevonden over de rol en waarde van een medische keuring of een rijtest bij het vaststellen van de rijgeschiktheid van mensen met ASS.’

Klachten bij de NVA

Bij de NVA komen veel klachten binnen over de (lage) kwaliteit van de keuring en de (hoge) kosten. In de praktijk blijkt slechts een zeer klein percentage van de kandidaat-bestuurders met autisme na de medische keuring ongeschikt om als automobilist deel te nemen aan het verkeer, 2,4%. Tijdens de procedure bij het CBR haakt een veel groter percentage voortijdig af: ruim 25%.

Privacygevoelige vragen

Kandidaat-bestuurders met autisme die geen rijtest hoeven te doen, moeten wél nog altijd verplicht een AA-examen afleggen bij een gespecialiseerde rij-examinator. Deze regel is bedacht door het CBR. Op advies van de Gezondheidsraad is er ook een aantal extra aandachtspunten toegevoegd aan de medische keuring, zoals verslaving, suïcidaliteit en contact met politie en justitie. Ook hiervan is de wetenschappelijke onderbouwing onduidelijk. Ook is het de vraag of er een wettelijke grondslag bestaat voor dit soort zeer privacygevoelige vragen.

Binnen Nederland én binnen de EU is nieuwe wetgeving in de maak die mogelijk gevolgen gaat hebben voor automobilisten met autisme.

Actueel: De rijbewijskeuring bij autisme verdwijnt naar verwachting op 1 januari 2026.

Meer lezen

• Meer informatie over het rijbewijs staat hier op de website van de NVA.
• Lees meer over de lobby die de NVA voert tegen de onnodige hobbels die worden opgeworpen voor mensen met autisme die hun rijbewijs willen halen.
• Lees hier meer over het verdwijnen van de rijbewijskeuring