Home Over autisme Behandeling en begeleiding Algemene informatie over behandeling van mensen met autisme

Algemene informatie over behandeling van mensen met autisme

Door Karin van den Bosch

Autisme kent veel verschillende vormen, het is een breed spectrum. Of, en welke behandeling iemand volgt, verschilt per persoon met autisme. Bij kinderen met autisme worden de ouders/verzorgers vaak (intensief) betrokken bij de behandeling.

Deze tekst is geschreven vanuit het perspectief van de persoon met autisme. Naasten, zoals ouders/verzorgers, zullen soms de vertaalslag moeten maken naar hun eigen situatie.

Over behandelingen van mensen met autisme bestaan nog veel vragen, en soms ook vooroordelen en gebrek aan kennis.

  • Kun je autisme genezen? (antwoord: nee).
    Als je autisme niet kunt genezen, waarop richt de behandeling zich dan?
  • Is behandeling wel mogelijk bij mensen met autisme?
  • Is déze behandeling (bijvoorbeeld psychotherapie) wel mogelijk bij iemand met autisme?
  • Wat behandel je, als iemand met autisme behandeling volgt: het autisme of bijkomende problemen?

Het korte antwoord op bovenstaande vragen is:

Autisme is niet te genezen. Maar met behandeling kan je kwaliteit van leven wel verbeteren. (Zie ook Verbeteren van kwaliteit van leven)

Er is tegenwoordig veel meer mogelijk dan je misschien denkt (of dat mensen in je omgeving, of zelfs sommige hulpverleners denken). Er zijn veranderende inzichten over behandelmogelijkheden bij (volwassenen met) autisme.

Daarbij kan de behandeling zich richten op de kernsymptomen van autisme, op bijkomende problemen of allebei.

Welke behandeling het beste bij jou en jouw situatie past, hangt van allerlei dingen af. Bijvoorbeeld van jouw persoonlijke omstandigheden en leefstijl, je wensen en behoeften, en de voor- en nadelen en eventuele risico’s van een behandeling. Ook jouw visie op autisme is van belang.

Het is belangrijk om eerst zelf na te denken over wat je zou willen. De informatie op deze website kan hierbij helpen. Vervolgens ga je een goed gesprek aan met je hulpverlener. Daarbij stel je de ‘3 goede vragen’. En alle andere vragen die je maar hebt. Zo kun je samen met de hulpverlener of behandelaar beslissen en een goed geïnformeerde keuze maken.

Lees meer bij de pagina’s over Samen beslissen

 

Deze pagina’s zijn mede mogelijk gemaakt door Stichting Voorzorg Utrecht

  • + Tips voor het kiezen van een passende behandelingLees meer

    * Zorg dat je genoeg informatie hebt om een goede keuze te kunnen maken. De informatie op deze website en de informatie die je krijgt uit een goed gesprek met een hulpverlener/behandelaar kunnen daarbij helpen.

    * Zorg dat je zélf mag (mee)beslissen over je behandeling. (Of je naaste, als je dat zelf niet wilt of kunt). Ook de keuze om het aan de behandelaar over te laten, wat het beste is om te doen, is uiteindelijk jóuw keuze.

    * Kies een behandeling en behandelaar die past bij jouw visie op autisme.

    * Een klik met de behandelaar is belangrijk voor het succes van de behandeling. Als het niet klikt, is het vaak moeilijker om je open te stellen of kwetsbaar op te stellen. En dat is wel nodig om resultaat te boeken.

  • + Verbeteren van kwaliteit van levenLees meer

    Behandeling bij autisme richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van leven.

    Autisme is niet te genezen. Volgens sommige mensen moet je autisme ook niet willen genezen. Bijvoorbeeld omdat ze autisme niet zien als een ziekte of stoornis, maar als een vorm van neurodiversiteit.

    Wel kan behandeling helpen om meer te leren over autisme en hier beter mee om te gaan, klachten of problemen te verminderen of vaardigheden te vergroten. Daardoor verbetert je functioneren en neemt je zelfvertrouwen toe. Ook kan de omgeving worden aangepast. Mensen in je directe (sociale) omgeving, zoals ouders of partner, kunnen leren om jou beter te begrijpen of beter met jou om te gaan.

  • + Bijkomende problemenLees meer

    Behandeling van mensen met autisme kan zich richten op:

    1) kern-symptomen van autisme en/of

    2) bijkomende klachten of problemen (comorbiditeit).

    Deze bijkomende klachten of problemen kunnen autisme-gerelateerd zijn, maar dit hoeft niet. Soms is het ingewikkeld om (meteen) te zeggen of iets te maken heeft met autisme. Zo kunnen angstklachten, slaapproblemen of maagdarmklachten te maken hebben met autisme, maar ook een heel andere oorzaak hebben.

    Het is belangrijk dat je behandelaar met een brede blik naar je klachten en problemen kijkt en niet te snel denkt: ‘Oh, het zal wel door het autisme komen’ of juist omgekeerd. Te snel ‘vanuit een hokje’ denken kan leiden tot misdiagnoses en gemiste diagnoses bij mensen met autisme. En tot niet (voldoende) passende behandeling.

  • Dubbele diagnosesLees meer

    Er komt steeds meer besef dat autisme samen kan voorkomen met allerlei andere diagnoses, zoals PTSS (Post Traumatische Stress Stoornis), verslaving of persoonlijkheidsproblematiek. Diagnoses of problemen die vroeger vaak niet tegelijk met autisme gediagnosticeerd werden.

    Voor deze klachten kun je, ook met autisme, behandeling zoeken, in plaats van ermee rond te blijven lopen. Wel kan het dan belangrijk zijn een behandelaar te zoeken die rekening houdt met het autisme in de behandeling.

    Bij dubbele diagnoses (autisme én verslaving; autisme én een persoonlijkheidsstoornis) heb je bovendien een behandelaar nodig die hier verstand van heeft. Dat zijn er helaas nog niet zoveel.

  • Veranderende inzichtenLees meer

    De inzichten over behandelmogelijkheden bij mensen met autisme, zeker bij volwassenen, veranderen. Vroeger werd gedacht dat allerlei behandelingen niet mogelijk waren bij iemand met autuisme. Vooroordelen en gebrek aan kennis speelden hierbij een rol, zoals het idee dat mensen met autisme geen zelfinzicht hebben, geen reflectievermogen of zich niet kunnen ontwikkelen. Tegenwoordig weten we gelukkig beter.

    We weten nu dat er grote verschillen bestaan tussen mensen op het autismespectrum. Verschillen in persoonlijkheid, eigenschappen, autismekenmerken of ontwikkelingsmogelijkheden.

    Steeds meer psychologische of psychotherapeutische behandelingen worden ook toegepast bij volwassenen met autisme, al dan niet met aanpassingen. Voorbeelden zijn cognitieve gedragstherapie (Schuurman, 2010), schematherapie (Vuijk & Arntz, 2017; Vuijk 2022) en Acceptance and Commitment Therapy (ACT) (actbijautisme.nl, 2022).

    Hierdoor komt er een ruimer behandelaanbod, naast het traditionele aanbod, zoals sociale vaardigheidstrainingen en psycho-educatie.

    Wel is het zo, dat vooral psychotherapeutische behandelingen pas relatief kort worden aangeboden aan volwassenen met autisme. Behandelaren zijn vaak nog terughoudend om mensen met autisme psychotherapie te geven, zoals cognitieve gedragstherapie. Gebrek aan kennis bij behandelaren en gebrek aan kennis vanuit wetenschappelijk onderzoek (dat soms nog moet gebeuren) spelen een rol. Volwassenen met autisme vinden het daarom in de praktijk vaak moeilijk om een goede psychotherapeut te vinden, bijvoorbeeld voor de behandeling van angst of depressie (AmsterdamUMC, nieuwsbericht 21 november 2022; Wichers et al., 2022).

     

  • + ReferentiesLees meer

    Autisme Expertisecentrum en Autisme Academy. ACT bij autisme. https://www.actbijautisme.nl/ , geraadpleegd 8-12-2022.

    AmsterdamUMC (2022). Psychotherapie ook effectief bij mensen met autisme. Nieuwsbericht 21 november 2022. https://www.amsterdamumc.org/nl/vandaag/psychotherapie-ook-effectief-bij-mensen-met-autisme.htm. Geraadpleegd 8-12-2022.

    Schuurman, C. (2010). Cognitieve gedragstherapie bij autisme. Een praktisch behandelprogramma voor volwassenen. Hogrefe Uitgevers.

    Vuijk, R. & Arntz, A. (2017). Schema therapy as treatment for adults with autism spectrum disorder and comorbid personality disorder: Protocol of a multiple-baseline case series study testing cognitive-behavioral and experiential interventions. Contemporary Clinical Trials Communication, 5, 80-85. https://doi.org/10.1016/j.conctc.2017.01.001

    Vuijk, R. (2022). Adults with autism spectrum disorder: Diagnostic assessment, personality (pathology), and psychotherapy. Proefschrift, Universiteit van Amsterdam.
    https://pure.uva.nl/ws/files/70722822/Thesis.pdf

    Wichers, R., Van der Wouw, L., Brouwer, M., Lok, A., & Bockting, C. (2022). Psychotherapy for co-occurring symptoms of depression, anxiety and obsessive-compulsive disorder in children and adults with autism spectrum disorder: A systematic review and meta-analysis. Psychological Medicine, 1-17. doi:10.1017/S0033291722003415

  • Brochure: Een diagnose autisme... en dan?Handreiking voor volwassenen met autisme Lees meer
    Heb je als volwassene net een diagnose autisme gekregen en vraag je je af wat je nu kunt doen? Deze brochure helpt je op weg met informatie waarvan anderen zeggen: “Had ik dat maar eerder geweten!”. De brochure geeft een beknopt overzicht van wat je zelf kunt doen en waar je professionele ondersteuning kunt vinden. Daarnaast geeft de brochure informatie over autisme en verwijst naar websites en organisaties die relevant voor je kunnen zijn.

    Downloads:

Bouw, hosting & onderhoud door:
Snowball Ecommerce
Sluiten
Wil jij het werk van de NVA steunen als NVA-lid?

Dat kan al voor 5 euro per maand (60 euro per jaar).

Word nu lid!