Diagnose

Het vaststellen van autisme bij ouderen is vaak lastig. De huidige diagnostische criteria en vragenlijsten zijn niet altijd geschikt voor ouderen, omdat autisme bij hen anders tot uiting komt. Ouderen hebben vaak al manieren ontwikkeld om hun autisme te compenseren, en betrouwbare informatie over hun kindertijd ontbreekt vaak.

Informatie van naasten

Een aantal screeningsinstrumenten wordt gebruikt, zoals de AQ-28 en de Hetero-Anamnestische Persoonlijkheidsvragenlijst (HAP). Uit deze laatste test blijkt vaak dat ouderen met autisme sociale teruggetrokkenheid en star gedrag vertonen.

Bij de diagnose is het belangrijk om informatie van mensen uit de omgeving te verzamelen, zoals van familieleden of vrienden die de persoon goed kennen. Wanneer een diagnose niet zeker is, kan een werkhypothese ‘autisme’ worden opgesteld en tijdens de behandeling worden onderzocht. Meer informatie hierover vind je bij het Trimbos Instituut.

Een leven vol onbegrip

Als je de diagnose autisme op latere leeftijd krijgt, heb je vaak al een heel leven met onbegrip achter de rug. Waarbij je, nu je op latere leeftijd bent, ook mogelijk eenzaamheid ervaart. De diagnose kan zorgen voor opluchting en een gevoel van bevrijding, maar ook van rouw, omdat je bepaalde denkbeelden en illusies moet laten gaan.

• Doe kennis op over autisme

Bijvoorbeeld via psycho-educatie of cognitieve gedragstherapie kun je meer kennis opdoen over wat autisme is en wat autisme voor jou betekent. Op de website van de NVA vind je bovendien veel basisinformatie.

• Leer jouw autisme te accepteren en ermee te leven

Er is geen trucje om te bepalen wat door jouw autisme komt en wat door jouw persoonlijkheid. Dat is vaak een lang proces, waarbij je je jouw autisme leert herkennen.

• Probeer lastige situaties tijdig te herkennen

Want dan kun je misschien strategieën bedenken hoe hiermee om te gaan en daarmee negatieve gevoelens vermijden.

Gespecialiseerde instellingen

Volgens het Trimbos Instituut zijn er in Nederland enkele instellingen met specifieke deskundigheid op het gebied van autisme bij ouderen. Door klinische ervaring en wetenschappelijk onderzoek bouwen zij kennis en ervaring op over autisme bij ouderen. Ook bieden enkele instellingen consultaties en second opinions aan op het gebied van ouderen en autisme.

Het gaat hierbij om de volgende instellingen en onderzoekers:

• Leo Kannerhuis Amsterdam (Hilde Geurts)
• GGZ Breburg, PersonaCura, hoogspecialistisch centrum voor ouderenpsychiatrie (Rosalien Wilting, Arjan Videler en Karin Delescen)
• GGZ Mondriaan, Topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen (Sylvia Heijnen-Kohl en Bas van Alphen)