Zingeving

Zingeving betekent dat je het gevoel hebt dat je leven ergens over gaat. Dat je ertoe doet. Veel mensen vinden het fijn als ze het idee hebben dat hun leven betekenis heeft. Dat kan helpen om je rustiger, blijer of meer in balans te voelen. Zingeving is voor iedereen anders. Zeker als je op hogere leeftijd bent en autisme hebt, kan het een extra zoektocht zijn.

Waarom is zingeving belangrijk?

Als je voelt dat je leven ergens toe leidt, kun je meer tevreden zijn. Je hebt dan iets om voor op te staan, iets om je op te richten. Maar het omgekeerde komt ook voor: mensen voelen soms juist een gebrek aan zingeving. Dat kan een somber of leeg gevoel geven. Sommige mensen zeggen dat ze zich niet nuttig voelen of niet goed op hun plek zijn in de wereld. Dat gevoel kan sterker worden als je ouder wordt, bijvoorbeeld na het stoppen met werken of als sociale contacten minder zijn geworden.

Er zijn ook mensen die tot de conclusie komen dat het leven geen hoger doel heeft. Dat is geen sombere gedachte, maar kan juist rust geven. Dan hoef je niet steeds op zoek naar een groot nut. Zingeving zit juist vaak in kleine dingen. Een wandeling in de natuur, tekenen, iets leren, zorgen voor een dier, een goed gesprek. Dat soort dingen kunnen je leven betekenis geven.

Mensen met autisme en zingeving

Voor mensen met autisme is zingeving soms een zoektocht. Dat komt onder andere doordat zingeving bij veel mensen vanzelf uit sociale contacten komt: familie, vriendschappen, werk. Maar sociale situaties kosten vaak extra energie als je autisme hebt. En dat maakt het lastiger om daar zingeving uit te halen.

Mensen met autisme denken vaak bewuster na over wat het leven zinvol maakt. Wat is de bedoeling van het leven? Wat is mijn rol daarin? Dat zijn vragen die kunnen blijven spelen, ook op latere leeftijd.

Hoe kun je zelf zingeving vinden?

Zingeving vinden begint met kleine stapjes. Het helpt om jezelf beter te leren kennen. Wat vind je belangrijk? Waar krijg je energie van? Waar word je rustig of blij van?

Een aantal praktische tips:

• Kijk terug naar vroeger. Wat deed je graag als kind of jongere? Misschien kun je dat nu opnieuw proberen.
• Probeer iets nieuws. Ga schilderen, tuinieren, muziek maken, schrijven, vrijwilligerswerk doen of wandelen. Je hoeft er niet meteen goed in te zijn.
• Zoek activiteiten die passen bij je energie. Een rustige hobby kan net zo waardevol zijn als iets actiefs.
• Let op wat je raakt. Schrijf op wat je een goed gevoel gaf die dag of waar je rustig van werd. Na een tijdje zie je patronen.

Sommige mensen halen zingeving uit spiritualiteit of religie. Voor anderen zit het juist in toewijding: je inzetten voor iets waar je om geeft, of dat nu dieren, kunst, natuur of mensen zijn.

Balans is belangrijk

Als je uit balans bent of weinig energie hebt, is het moeilijk om met zingeving bezig te zijn. Begin dan bij rust en herstel. Zorg eerst voor een dagritme dat goed voelt. Als je daarna weer ruimte hebt, kun je je richten op zingeving.

Andersom werkt het ook: als je in balans bent, kunnen zingevende activiteiten je helpen om die balans te behouden.

Maak het concreet

Het is niet nodig om elke dag te voelen dat je leven zin heeft. Soms is het gewoon even goed genoeg. Ook dat is oké.

Niet alles hoeft een diep doel te hebben. Het helpt om je eigen definitie te maken van een zinvol leven. Bijvoorbeeld: “Mijn leven heeft zin als ik één keer per week naar de tuin ga,” of “als ik af en toe iemand kan helpen.” Dat maakt het concreet en haalbaar.

Tot slot

Misschien voelt het alsof die zoektocht naar zingeving nooit helemaal klaar is. Dat klopt ook. Toch kun je op latere leeftijd nog steeds nieuwe betekenis aan je leven geven. Misschien juist nu.

Meer lezen

Interview met Annelies Spek over zingeving