Autisme: diagnostiek & motoriek

Sander Begeer, NAR-oprichter en NAR-onderzoeker 

Sander Begeer

 ‘De diagnose autisme is gebaseerd op atypisch gedrag. Dit gedrag valt het meest op in de sociale omgang en de manier van contact maken. Autistische mensen wijken echter ook op andere domeinen af van ‘neuro-typische’ mensen. 

Zo hebben veel mensen met autisme bijvoorbeeld moeite met veranderingen. Bekend is inmiddels ook dat mensen met autisme vaak over- of ondergevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels. Minder bekend bij een groot publiek is dat er bij hen ook sprake kan zijn van een andere motoriek. 

Al deze niet-sociale aspecten vormen mogelijk een onderliggend mechanisme van autisme. Motoriek is bijvoorbeeld een belangrijk onderdeel van sociale interacties. Informatie over iemands motoriek levert dan ook mogelijk waardevolle informatie op tijdens het diagnostisch onderzoek. Juist aan dit soort aanvullende informatie is op dit moment grote behoefte bij een steeds groter wordende groep: volwassenen met een gemiddelde tot hoge intelligentie met een vermoeden van autisme. 

Camoufleren

Tot voor kort kregen velen van hen geen diagnose omdat niet voldaan kon worden aan een belangrijke vereiste. Namelijk dat door de psycholoog of de psychiater wordt vastgesteld dat er ook op jonge leeftijd al sprake was van autistische kenmerken. Als er bijvoorbeeld geen ouders meer in leven zijn om dit te vertellen, kan deze informatie niet goed meer worden achterhaald.

Tegenwoordig hoeft aan deze voorwaarde niet meer te worden voldaan. Dit maakt diagnostiek bij volwassenen vaker mogelijk, maar niet makkelijk. Vooral normaal begaafde volwassenen kunnen goed in staat zijn hun autistische kenmerken te camoufleren – ze hebben vaak hun hele leven niet anders gedaan. Het objectief ‘meten’ van de niet-sociale kenmerken kan in die gevallen helpen bij het vaststellen van de diagnose autisme. 

‘Meten’ van autisme

Het Nederlands Autisme Register (NAR) telt steeds meer volwassen deelnemers met autisme. Dit stelt ons steeds beter in staat om onderzoek te doen naar de kenmerken van volwassenen met autisme – ook de niet-sociale kenmerken zoals motoriek en prikkelverwerking. Hiermee hopen wij een innovatieve bijdrage te kunnen leveren aan het beter ‘meten’ van autisme.’

Op 1 maart 2021 zal Sander Begeer worden benoemd tot hoogleraar aan de VU Amsterdam. Zijn leerstoel is: Diversiteit van Autisme: Ontwikkeling, Diagnostiek en Behandeling

Meer informatie over dit symposium en kaarten