Een passende school vinden

Wat vind ik belangrijk?

• Ik wil dat mijn kind naar een reguliere school gaat
• Ik wil dat mijn kind naar een speciale school gaat
• Ik wil een school in de buurt
• Ik zoek een school die bekend staat als ‘autismevriendelijk’
• Ik wil een school die openstaat voor overleg met ouders en hulpverleners
• Ik zoek een school die niet te veel de nadruk legt op zelfstandigheid
• Ik zoek een school die niet te veel de nadruk legt op samenwerken
• Ik wil een kleine klas voor mijn kind
• Ik wil een kleine school voor mijn kind
• Ik wil een school met een goed anti-pestbeleid

Regulier of speciaal?Ouders van kinderen die weinig ondersteuning nodig hebben kiezen doorgaans het liefst voor een reguliere school, terwijl er bij kinderen die bijvoorbeeld erg veel structuur nodig hebben vaak wordt gekozen voor een speciale school. Veel ouders ervaren dat het verschil in ondersteuningsaanbod tussen reguliere scholen groot kan zijn. Een aantal scholen kent een ‘auti-klas’ of een ‘trajectklas’, waarin leerlingen met autisme goede begeleiding krijgen. Bij sommige andere scholen bestaat echter zo weinig kennis over autisme, dat de overstap naar het speciaal onderwijs soms onvermijdelijk wordt, ook als het kind relatief weinig ondersteuning nodig heeft. De overstap naar het speciaal onderwijs is niet altijd een vooruitgang voor kinderen met autisme. De klassen zijn er weliswaar kleiner, maar de kinderen zijn er vaak drukker en onvoorspelbaarder. Bovendien zijn er in het voortgezet speciaal onderwijs maar weinig plekken waar je kind onderwijs op havo-niveau kan volgen. Op vwo-niveau is het aanbod nog magerder.

ToelaatbaarheidsverklaringVoor het speciale basisonderwijs (SBO) en het (voorgezet) speciaal onderwijs heeft een kind een zogeheten toelaatbaarheidsverklaring (TLV) nodig, die wordt afgegeven door het samenwerkingsverband. Ligt de speciale school in het gebied van een ander samenwerkingsverband, dan moet ‘jouw’ samenwerkingsverband bereid worden gevonden om het ondersteuningsbudget hiernaar over te hevelen.

https://www.autisme.nl/over-autisme/onderwijs/een-passende-school-vinden#regulier-of-speciaal-onderwijs

Basisschool
Als het autisme van je kind al is ontdekt voordat het naar de basisschool gaat, kan je hier rekening mee houden bij de keuze voor een basisschool. Welke school passend  is, hangt vooral af van het functioneren en de intelligentie van je kind. De meeste jonge kinderen met autisme hebben veel baat bij dingen als een duidelijke dagstructuur, een vaste plek voor hun eigen spulletjes en goede begeleiding tijdens uitjes. Daarnaast werkt het vaak goed als taken voor hen in kleinere stukjes worden verdeeld, zodat ze overzicht houden. Informeer vooraf bij een school naar de bereidheid deze relatief eenvoudige aanpassingen te doen.

Medisch kinderdagverblijf
Heeft je kind (nog) extreem veel structuur en duidelijkheid nodig en/of moeten er nog onderzoeken worden verricht om te komen tot een goede diagnose? Dan kan een medisch kinderdagverblijf (MKD) een (voorlopige) goede keuze zijn. Hier krijgen kinderen behandeling op maat, van onder andere orthopedagogen en psychologen. Ook het gezin krijgt intensieve ondersteuning. Op het moment dat een kind toe is aan de overstap naar een school, kan het MKD de juf of meester helpen de ondersteuning die je kind nodig heeft vorm te geven.

https://www.autisme.nl/over-autisme/onderwijs/een-passende-school-vinden#dagverblijf-of-basisschool

Je kind of leerling heeft autisme en zal dit jaar of volgend jaar de stap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs maken. Het is dan belangrijk om vooraf met ouders en school de overgang voor te bereiden, om de kans op een succesvolle overgang te vergroten. Idealiter zullen de voorbereidingen hiervoor al in groep 7 beginnen.

Zo is het belangrijk dat de onderwijsbehoeften van je kind of leerling goed in kaart zijn gebracht. Wat zijn de talenten? En ook: welke ondersteuning heeft mijn kind of leerling nodig om zich op een fijne en goede manier te redden op school? En wat moet mijn kind of leerling nog aan vaardigheden leren om zich straks te redden op de middelbare school?

Er zijn verschillende manieren en materialen die hiervoor kunnen worden ingezet. Het Autismepaspoort is hiervan een voorbeeld. Dit is een online vragenlijst die na invullen een document oplevert, waarmee de individuele ondersteuningsbehoeften én schoolse vaardigheden in beeld gebracht zijn. Dit document kan een goede start zijn om te bekijken wat een kind nodig heeft, en welke afspraken er gemaakt kunnen worden om dit kind te ondersteunen.

Ook is het goed om met elkaar te onderzoeken welke voortgezet onderwijsscholen met het juiste onderwijsaanbod er in de regio zijn. En welke ondersteuning zij bieden aan leerlingen die meer begeleiding nodig hebben. Het is belangrijk om juist in deze overgangsfase te zorgen voor voldoende, of wellicht tijdelijk extra, ondersteuning. Als een kind goed ‘geland’ is in het Voortgezet Onderwijs is het altijd goed om te bekijken of ondersteuning afgebouwd kan worden.

Speciaal voortgezet onderwijs (vso)

Het kan ook zijn dat speciaal voortgezet onderwijs passender is voor jouw kind of leerling. In dat geval heeft je kind dan ook een toelaatbaarheidsverklaring nodig. De intern begeleider van de school draagt er zorg voor dat de juiste documenten beschikbaar zijn, zodat de aanvraag voor voortgezet speciaal onderwijs kan worden gedaan.

Ouders hebben de taak om zich te oriënteren op de voortgezet speciaal onderwijsscholen door de website te bezoeken, open dagen te bezoeken en hun kind op tijd in te schrijven en de bijbehorende dossierstukken waar de school om vraagt aan te leveren.

Op de website van het samenwerkingsverband waartoe de school behoort, staat beschreven welke rol het samenwerkingsverband heeft en hoe de procedures voor de overgang van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs verlopen.

Programma’s

Er zijn verschillende programma’s ontwikkeld om de overstap van het basisonderwijs naar het middelbaar onderwijs goed voor te bereiden en soepel te laten verlopen. Hier kun je de school op attent maken.

Zo is er door het samenwerkingsverband Helmond-Peelland in samenwerking met Autisme Steunpunt Zuidoost-Brabant een raamwerk ontwikkeld voor alle leerlingen die tijdens de overgang extra voorbereiding en duidelijkheid nodig hebben en voor scholen die meer informatie nodig hebben over deze leerlingen. Dit raamwerk biedt zowel ouders als de basisschool en de middelbare school handvatten hoe de overgang vanaf groep 7 vorm te geven.

Een ander programma om de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs te ondersteunen is het School Transitie Afstemmings Programma (STAP). Dit is een gestructureerde interventie die in Engeland speciaal voor docenten en onderwijsprofessionals is ontwikkeld om de overgang voor leerlingen met autisme kenmerken te ondersteunen (Murin et al., 2009-2012) en is door de Leidse Hogeschool vertaald naar de Nederlandse praktijk.

In 2007 heeft het Landelijk Netwerk Autisme samen met de KPC groep een praktische gids voor leerkrachten, intern begeleiders in het primair onderwijs en docenten en zorgcoördinatoren in het voortgezet onderwijs geschreven. Het betreft een draaiboek om de overgang van leerlingen met autisme uit het (speciaal) basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs in goede banen te leiden.

https://www.autisme.nl/over-autisme/onderwijs/een-passende-school-vinden#overgang-naar-de-middelbare-school

Het is fijn voor een kind met autisme als het al voor zomervakantie kennis kan maken met een nieuwe school. Veel middelbare scholen laten toekomstige leerlingen nog voor de vakantie een aantal lessen volgen. Voor kinderen met autisme is het prettig als zij daarnaast ook alvast kennis kunnen maken met hun toekomstige mentor en een rondleiding kunnen krijgen door het gebouw. Als dit niet mogelijk is, vraag dan of er een kennismakingsgesprek plaats kan vinden vlak na de zomervakantie. Een goed begin is het halve werk.

https://www.autisme.nl/over-autisme/onderwijs/een-passende-school-vinden#samen-voorbereiden