Vandaag is het de Dag van de Leerplicht. Veel kinderen zouden heel graag willen leren, maar zitten thuis zonder enige vorm van onderwijs.
Ondanks de invoering van passend onderwijs in 2014 daalt het aantal thuiszitters nog altijd niet. Volgens recente cijfers van het ministerie van Onderwijs kregen 4200 kinderen in het schooljaar 2016-2017 langer dan drie maanden geen onderwijs. Daarnaast waren er dat schooljaar nog eens 5736 kinderen met een ontheffing van de leerplicht wegens psychische of lichamelijke problemen. Ook zij kregen geen onderwijs. Naar schatting een derde tot de helft van alle thuiszitters zou autisme hebben.
Volgens de website van Ingrado, de vereniging van gemeentelijke leerplichtafdelingen, luidt het thema van deze Dag van de Leerplicht: Samenwerking en maatwerk beschermen het recht op onderwijs.
Kinderen met autisme zijn bij uitstek gebaat bij maatwerk. Soms hebben zij tijdelijk intensieve begeleiding nodig in de klas. Bijvoorbeeld omdat zij nog niet zo goed snappen wat er op school van hen wordt verwacht. Of omdat zij hulp nodig hebben bij de overstap naar een nieuwe taak.
Ook zijn er kinderen met autisme voor wie een hele dag op school zitten nog een brug te ver is. Ze raken op school zo overprikkeld, dat zij aan leren niet meer toekomen. Op dit moment krijgen deze kinderen vaak een ontheffing van de leerplicht, ook als zij beschikken over een goede tot zelfs zeer goede intelligentie. Dat is eeuwig zonde.
Elk kind heeft het recht om zich te ontwikkelen, óók als het (nog) niet in staat is om op school te functioneren. Artikel 29 van het VN-Kinderrechtenverdrag stelt: Het onderwijs dient te zijn gericht op de zo volledig mogelijke ontplooiing van de persoonlijkheid, de talenten en de geestelijke en lichamelijke vermogens van elk kind.
Om die reden zal een kind – als het écht niet anders kan – tijdelijk ook onderwijs moeten kunnen volgen op een andere plek dan school. Bijvoorbeeld thuis, door middel van digitaal afstandsonderwijs. Deze vorm van onderwijs kost veel geld, meer dan de gemiddelde ouder kan opbrengen. Een school kan besluiten om een thuiszitter in te schrijven en het overheidsgeld dat zij vervolgens voor deze ‘spookleerling’ ontvangt besteden aan een ‘afstandsonderwijspakket’. Dat kán zij doen, maar dat hoeft niet. Thuiszitters zijn op dit moment dus erg afhankelijk van de medewerking van een individuele school en/of samenwerkingsverband. Hierdoor krijgt het ene kind wel de kans om aan zijn toekomst te werken, maar het andere niet.
Hopelijk komt er voor leerbare thuiszitters snel een structurele oplossing in de vorm van leerrecht.
Lees hier het hoopvolle verhaal uit het Balans-ledenmagazine BM van Luca (17, PDD-NOS) die op dit moment werkt aan zijn havo-diploma via een afstandsonderwijstraject, nadat hij eerst zijn diploma vmbo-t behaalde door middel van staatsexamens. Ter gelegenheid van de Dag van de Leerplicht ook opengesteld voor niet-leden.
Dit artikel is gepubliceerd op 14 maart 2018
